برای تنظیم مقیاس در ARC MAP هنگام گرفتن خروجی ابتدا از منوی File تنظیمات کاغذ و نقشه را انجام میدهیم .
ادامه مطلب

برای اضافه کردن عکس از منوی Insert گزینه pictur را زده و پس از وارد شدن عکس به محیط نرم افزار یه وسیله فلش می توانیم آن را جابجا کرده و همچنین سایز آن را تغییر دهیم . همچنین برای اضافه کردن توضیحات و متن در هر اندازه و هر مقدار از منوی Insert گزینه Text را زده و متن خود را نوشته و در هر قسمت از نقشه خواستید قرار دهید. ضمنا می توانید فونت و سایز و سایر تنظیمات را با دابل کلیک روی نوشته یا عکس انجام دهید . برای قرار دادن عکس و یا متن با یک بار کلیک روی نقشه اندازه نقشه را تغییر داده و عکس و نوشته خود را کنار آن قرار می دهیم .

مدل داده های جغرافیایی مورد استفاده در نرم افزار ARC GIS

نرم افزار ARC GIS از مدل داده ای بسیار سطح بالایی به منظور ارایه اطلاعات مکانی بهره می برد.

مدل داده ای که نرم افزار ARCGIS تحت پوشش قرار می دهد به دو دسته عمده قابل تقسیم می باشد:

1-مدل داده ای بر اساس فایل(FILE-BASED)

نظیر داده های SHAPE FILES و COVERAGE

2-مدل داده ای DBMS

نظیر داده های ذخیره شده در ژئودیتابیس

مدل داده DBMS

عبارت DBMS مخفف DATABASE MANAGEMENT SYSTEM و به معنی سیستم مدیریت پایگاه داده می باشد.

ژئودیتابیس(GEODATABASE) مدل داده ای بر مبنای DBMS می باشد که نرم افزار ARCGIS قابلیت کار با آن را دارا می باشد.

در واقع ژئودیتابیس عبارت است از مدل داده ای به منظور ارایه اطلاعات جغرافیایی که از روابط استاندارد موجود در پایگاه های داده استفاده می نماید.ژئودیتابیس دو وظیفه اصلی نگهداری و مدیریت داده ها را بر عهده دارد.

به عنوان مثال با استفاده از یک جدول(TABLE) درون ژئودیتابیس می توان به نگهداری اطلاعات مکانی و توصیفی یک FEATURE CLASS پرداخت که در آن هر ردیف جدول بیانگریک عارضه (شیء) می باشد.هر ردیف دارای ستون SHAPE می باشد که معرف هندسه یا شکل عارضه می باشد.همچنین فیلد های موجود در هر جدول بیانگر اطلاعات توصیفی و یا دیگر خصوصیات هر شیء می باشد.

علاوه بر داده های برداری(VECTOR) انواع داده های مکانی دیگر را نیز می توان در جداول مرتبط نگهداری و مدیریت نمود.بنابراین شما می توانید تمامی داده های مکانی مورد نظر را در یک سیستم DBMS مدیریت نمایید.

با استفاده از ژئودیتابیس می توانید بسیاری از قوانین و قابلیت های موجود در نرم افزار را بر روی داده های مکانی اعمال نمایید و با استفاده از آنها داده های جغرافیایی را به صورت دلخواه مدل سازی نمایید

مديريت امداد رسانى زلزله با بهره‌گيري از تلفيق GPS و GIS

مديريت امداد رسانى زلزله با بهره‌گيري از تلفيق GPS و GIS

تلفيق دو سيستم GPS و GIS تحت عنوان MOBILE GIS مي‌تواند راهگشاي امر مديريت امداد‌رساني زلزله باشد.

به گزارش ايسنا ميرمجتبي حيدري كارشناس ارشد نقشه‌برداري گروه نقشه‌برداري دانشگاه تبريز و ابوالفضل رنجبر‌كارشناس ارشد سيستم اطلاعات جغرافيائي و‌عضو هيات علمي دانشگاه تبريز با ارائه مقاله‌اي در نخستين همايش ملي مديريت بحران زلزله در شهرهاي داري بافت تاريخي به بحث در خصوص مديريت اقتضايي بحران زلزله با استفاده از تئوري منطق فازي و فن‌آوري MOBILE GIS پرداختند.

مديريت اقتضايي يكي از انواع مديريت مي‌باشد كه استفاده از آن در حوزه عمل سازمان‌ها تدريجاً رواج پيدا مي‌كند و اصول آن بر مبناي منطق فازي است.

منطق فازي نيز منطقي است كه با حداكثر تقليد ممكن از مغز انسان در حوزه رياضيات طراحي شده است و در آن بر خلاف منطق باينري كه فقط در برابر مسائل دو جواب قطعي(صفر و يك) دارد، در برابر همان مسائل، جواب‌هايي بين صفر و يك مي‌دهد و در حقيقت از ميان انواع راه حل‌ها، پس از پردازش و تجزيه و تحليل، بهترين و وزين‌ترين جواب را برمي‌گزيند.

اين پژوهشگران با بيان اين كه در مديريت اقتضايي نيز يك مدير پس از سبك و سنگين نمودن جواب‌ها، گزينه بهتر و وزين‌تر را انتخاب مي‌كند، خاطرنشان مي‌كنند: در مديريت اقتضايي قبل از تصميم‌گيري به اطلاعات آني و درجا نياز هست، كه بخشي از اين اطلاعات در ذهن مدير وجود دارد. ولي بخش ديگر اين اطلاعات بايستي از طريق محيط خارج از ذهن مدير تامين شود.

در مواقع بروز بحران زلزله ‌كه شرايط كاملاً اضطراري و فوق‌العاده مي‌باشد، رد و بدل اطلاعات از طريق عوامل خارجي كه با سرعت و دقت عمل مي‌كنند يك نياز مبرم است كه در اين خصوص اطلاعاتي كه دقيق، ‌صحيح، بهنگام و ساختار يافته باشند، نقش كليدي را در تصميم‌گيري بهينه ايفا مي‌كنند.

سيستم تعيين موقعيت جهاني (‌GPS) يكي از مهمترين و قابل اطمينان‌ترين تكنولوژي‌هاي تعيين موقعيت است كه موقعيت هر نقطه را در هر لحظه به دست آورده و پس از ارسال اطلاعات مذكور به كمك خطوط ارتباطي به مركز كنترل و پردازش و نمايش آن بر نقشه پايه استفاده مي‌شود.

پژوهشگران همچنين به نقش مهم سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) به عنوان يك سيستم اخذ مديريت بهينه اطلاعات مكان مرجع در جهت تجزيه و تحليل‌هاي مكان مرجع اشاره كرده و در پايان با جمع‌بندي مطالب تاكيد كرده‌اند كه از تلفيق دو سيستم فوق‌الذكر تحت عنوان MOBILE GIS مي‌توان در امر مديريت امداد رساني زلزله استفاده كرد.

کاربرد مدلهای مکانیابی با استفاده از GIS

انتخاب مكان مناسب براي يك فعاليت در سطح شهر يكي از تصميمات پايداري براي انجام يك طرح گسترده است كه نيازمند تحقيق در مكان از ديدگاه  هاي مختلف مي باشد از آنجا كه مكان يابي نياز به اطلاعات و اهميت زيادي دارد ، حجم بزرگي از اطلاعات جزئي براي معرفي مكانهاي مختلف بايد جمع آوري ، تركيب و تجزيه و تحليل شوند تا ارزيابي صحيحي از عواملي كه ممكن است در انتخاب تأثير داشته باشند صورت پذيرد. بنا بر اين درمقياس شهر مكان يابي فعاليتي است كه قابليت ها و توانايي هاي يك منطقه را از لحاظ وجود زمين مناسب و كافي و ارتباط آن با ساير كاربري هاي شهر براي انتخاب مكاني مناسب براي كاربري خاص مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد.

ايجاد سامانه اطلاعاتي GIS بصورت تحت شبكه جهت اهداف كنترل ، نظارت ، مديريت و برنامه ريزي

انتخاب پارامترهای مناسب برای WebGIS Projects

چکیده :

با پیشرفت شگرف علوم گوناگون و اتصال این علوم به جوامع بشری با پیچیدگی و حجم بالایی از اطلاعات مواجه هستیم که -جی آی اس-  یکی از راه حل های آسان سازی این پیچیدگی ها  می باشد . یکپارچه سازی این داده ها و در دسترس قرار دادن آن ها برای اقشار مختلف جامعه نیازمند تکنولوژی جدیدی است با نام -وب جی آی اس- . این تکنولوژی به ما اجازه دسترسی به منابع عظیمی از داده های مکانی و توصیفی را در کمترین زمان با کمترین هزینه و در هر مکانی برآورده می سازد . قصد داریم روش جامعی برای پیاده سازی این پروژه ارایه کنیم که قابل گسترش برای هر منطقه - شهر - استان - کشور و مناطق وسیع تری باشد .

(GIS) سيستم اطلاعات جغرافيايي چیست؟

GIS مجموعه اي سازمان يافته از سخت افزار ، نرم افزارهاي كامپيوتري ، داده هاي مكان مرجع شامل : داده هاي توصيفي ومكاني ، افراد متخصص والگوريتم هاست كه به منظور گردآوري ، ذخيره سازي ، بهنگام سازي ، پردازش، بازيافت ، تجزيه وتحليل وارائه شكلهاي مختلف اطلاعات مكان مرجع ، طراحي وايجاد شده وبه بيان مشخصات وويژگي هاي جغرافيائي داده ها مي پردازد.

ایستگاه های امداد مانند آتش نشانی یا اورژانس بیمارستان‌ها در صورتی می توانند خدمات رسانی خود را به موقع و مطمئن انجام دهند که در مکان های مناسب مستقر باشند و بتوانند در کمترین زمان و بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت های محیط شهری خود را به محل حادثه برسانند. فرض کنید منطقه ای دچار حریق شده و لازم است سیستم آتش‌نشانی وارد عمل شود. در این مورد اولین اقدام، مشخص کردن منطقه مورد نظر و نزدیک ترین ایستگاه آتش‌نشانی به محل حادثه و اقدام بعدی یافتن کوتاه ترین و سریع ترین مسیر به محل حادثه دیده است. خوشبختانه با استفاده از سیستم GIS و برنامه جانبی تحلیل شبکه (Network Analyst) در این سیستم می توان تمامی مراحل فوق را انجام داد.

برای دسترسی به داده های گذشته و حال حاضر از منابع آب های سطحی می توان از اینترنت استفاده نمود. در GIS لایه هایی هستند که موقعیت آبراهه ها، گیج های اندازه گیری و یا سایت های اندازه گیری و کنترل را نشان می دهند. همچنین این امکان وجود دارد تا داده های سنجش از دور (Remote Sensing) نیز به GIS لینک شوند. داده های تاریخی و داده های آنی را می توان از USGS در شکل ارتفاع گیج و میزان جریان آبراهه ها یا تخلیه آب در واحد فوت مکعب در ثانیه اخذ نمود. در GIS، این امکان وجود دارد که با لینک مستقیم، از طریق اینترنت به اطلاعات در زمان واقعی دسترسی پیدا کرد. منابع دیگری از داده ها نیز برای اطلاعات مربوط به سیل و کیفیت آب از طریق سرویس ملی آب و هوا (NWS) و آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا (EPA) قابل دسترس و استفاده هستند. همه این داده ها برای تجزیه و تحلیل در GIS حاضر هستند، و نمایشی فضایی از آنچه در قالب جدول است ارائه می کنند. 

رفاه جوامع انسانی، بستگی زیادی به قدرت جمع آوری و تحلیل اطلاعات مکانی پیدا کرده است . جمعیت جهان روز بروز افزایش یافته و منابع بنحو روز افزونی کمیاب می‌شوند .

سیستم های اطلاعات جغرافیایی ابزار قدرتمندی برای جمع آوری و تحلیل داده های مختلف مکانی هستند که در نهایت پیچیدگی های مسائل مربوط به کمیابی منابع را مرتفع کرده و امکان بهینه کردن استفاده از آنها را فراهم می آورند . جی.آی.اس (GIS) ابزار علمی جهت جمع آوری و کنترل اطلاعات صحیح و متنوع جغرافیایی (مکانی) و توصیفی را در صنعت برق بدست می دهد و نهایتاً ابزار موثری جهت درک رابطه بین پدیده های مختلف جغرافیایی بحساب می آید .

امروزه تعداد زیادی از مدیران و تصمیم گیرندگان تشخیص داده اند که استفاده از تکنولوژی جی.آی.اس (GIS) در ارتباط با داده های حجیم، پیچیده و تصمیم گیری های مبتنی بر این داده ها ، اجتناب ناپذیر است . تکنولوژی جی.آی.اس (GIS) در عرض دو دهه گذشته بنحو چشمگیری توسعه یافته است .

مردم کلان شهری چون تهران، سالانه  حدود دو میلیارد ساعت از عمر خود را در ترافیک و در راه‌بندان های خیابان‌های پایتخت سپری می کنند. هزینه این اتلاف وقت چیزی در حدود پانصد میلیارد تومان تخمین زده شده است.
ترافیک علاوه بر اتلاف وقت، باعث بر هم خوردن وضعیت محیط زیست شهرها، ایجاد انواع آلودگی ها در سطح شهر و به طور کلی پایین آمدن کیفیت زندگی شهروندان می شود. در این میان ایجاد شهر الکترونیک می تواند نقش مهمی در کاهش سفرهای غیر ضروری و در نتیجه کاهش ترافیک شهری ایفا کند. در واقع شهر الکترونیک شهری است که اجرای اکثر فعالیت های آن از طریق امکانات مبتنی بر اینترنت و سیستم های الکترونیک امکان پذیر باشد.
استفاده از تکنولوژی GIS در مدیریت شهری در قالب شهر الکترونیک مطرح می شود. هدف از ایجاد سامانه اطلاعات مکانی (GIS) برای سامانه حمل و نقل شهری و ترافیک نیز تشکیل یک پایگاه اطلاعاتی مرتبط میان «اطلاعات حمل و نقل» (حجم ترافیک، محدودیت سرعت راه ها، محل وقوع تصادفات، ویژگی های هندسی راه، موقعیت تقاطع های چراغ دار و...) و «سامانه اطلاعات مکانی» است

با توجه به گستردگی فیزیکی و کالبدی شهرها و افزایش خطرات مترقبه و غیر مترقبه، پرداختن به کاربری های امدادرسانی اورژانسی نظیر ایستگاهها آتش نشانی در شهرها ضروری به نظر می رسد و در ارتباط با این مسئله مسیریابی بین ایستگاههای آتش نشانی به محل های وقوع حوادث و نقاط تقاضا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد .
از کاربردهای فرایند مسیر یابی می توان به کاربرد این نوع تحلیل در زمینه فعالیتهای اورژانسی نظیر امداد رسانی و آتش نشانی اشاره نمود که نیاز به تعیین بهترین و نزدیکترین مسیر بین دونقطه عرضه و تقاضای خدمات دارد. بارشد و توسعه غیر اصولی شهرها از یک سو و افزایش خطرات ناشی از حوادث مترقبه و غیر مترقبه از طرف دیگر، ضرورت پرداختن به این خدمات بیشتر آشکار می گردد. به کمک این نوع فرایند نه تنها امکان تعیین بهترین و نزدیکترین مسیر بین چند نقطه فراهم می گردد بلکه موجب کاهش هزینه های مالی و اجتماعی، کاهش ترافیک درون شهری، افزایش سرعت در امر امداد رسانی و … را نیز به همراه داشته و همچنین منجر به تهیه نقشه منطقه بندی و خدمات رسانی ایستگاههای آتش نشانی در وضعیت موجود به حالت بهینه خواهد گردید.

رفاه جوامع انسانی، بستگی زیادی به قدرت جمع آوری و تحلیل اطلاعات مکانی پیدا کرده است . جمعیت جهان روز بروز افزایش یافته و منابع بنحو روز افزونی کمیاب می‌شوند .
سیستم های اطلاعات جغرافیایی ابزار قدرتمندی برای جمع آوری و تحلیل داده های مختلف مکانی هستند که در نهایت پیچیدگی های مسائل مربوط به کمیابی منابع را مرتفع کرده و امکان بهینه کردن استفاده از آنها را فراهم می آورند . جی.آی.اس (GIS) ابزار علمی جهت جمع آوری و کنترل اطلاعات صحیح و متنوع جغرافیایی (مکانی) و توصیفی را در صنعت برق بدست می دهد و نهایتاً ابزار موثری جهت درک رابطه بین پدیده های مختلف جغرافیایی بحساب می آید .
امروزه تعداد زیادی از مدیران و تصمیم گیرندگان تشخیص داده اند که استفاده از تکنولوژی جی.آی.اس (GIS) در ارتباط با داده های حجیم، پیچیده و تصمیم گیری های مبتنی بر این داده ها ، اجتناب ناپذیر است . تکنولوژی جی.آی.اس (GIS) در عرض دو دهه گذشته بنحو چشمگیری توسعه یافته است

امروزه بعد از آن که شبکه راههای ارتباطی در یک کشور گسترش یافتند، عملیات حفظ و نگهداری باید در اولویت کاری قرار گیرد. ترمیم و نگهداری و بهسازی راهها ، دارای هزینه­های بسیار بالایی بوده و این هزینه باید در زمان مطلوب و بهینه صرف گردد، در غیر اینصورت عملیات ترمیم و نگهداری غیر اقتصادی خواهد بود. لذا برای آنکه مدیریت و نگهداری روسازی در سطح و کیفیت قابل قبولی صورت پذیرد نیاز به یک سیستم پشتیبانی مدیریت می­باشد. سیستمهای گوناگونی امروز موجود هستند که می­توان از آنها در راستای این هدف بهره برد اما در این مطالعه سعی شده با توجه به وسعت شبکه معابر و هزینه­های سنگین تعمیرات و نیز هزینه­های وارده به کاربران، استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS) در سیستم مدیریت روسازی بررسی گردد. سیستم اطلاعات مکانی بستر مناسبی برای تمام جزئیات و شاخه­های مرتبط با PMS مهیا می­کند. نتیجه حاصل از PMS/GIS یک ابزار قوی برای ارتقا تمام اجزا و بخشهای PMS می­باشد. بنابراین ایجاد و راه اندازی یک سیستم مدیریت معابر و استفاده از قابلیتهای سیستم اطلاعات مکانی در آن می تواند موجب بهینه­سازی و بهنگام سازی تعمیرات روسازی شده و هزینه­ها را کاهش دهد در این مقاله ابتدا ضمن مروری اجمالی بر مفاهیم اصلی PMS برخی قابلیتهای اصلی GIS  معرفی گردیده و چگونگی کاربرد این قابلیتها در سیستم PMS و انتظارات آن از پایگاه پشتیبانی داده نشان داده شده است. در پایان مراحل کلی ایجاد یک پایگاه داده تعریف شده و مثالی عملی از مدلسازی در راههای یک بخش بررسی شده است.

GPSیعنی سیستم موقعیت یاب جهانی این سیستم تشکیل شده است از یک شبکه 24 ماهواره ای در مدار زمین که توسط وزارت دفاع دولت آمریکا پشتیبانی میشود.
هـدف اصـلی و اولـیـه از طـراحـی GPS ، اهـداف نـظامـی بـوده امـا از ســال 1980 به بـعــد بـرای اسـتـفاده های غــیر نـــــظامی نیز در دسترس قرار گرفت. GPS در تمام شرایط بصورت 24 ساعت در شبانه روز و در تمام دنیا قابل استفاده می باشد . و هیچ گونه بهائی بابت این خدمات اخذ نمی شود.

در سال 1972 اولين سري ماهواره هاي لندست با دوربين و سنجنده هاي RBV ، MSS و TM در چهار و هفت باند توسط ايالات متحده آمريكا در مدار زمين قرار گرفته و تصاوير حاصله در اختيار هزاران محقق قرار داده شد. از اين مرحله كه تصويربرداري از حالت آنالوگ خارج و بصورت رقومي درآمد، دريچه اي جديد براي پردازش تصاوير و نهايتاً تعبير و تفسير آنها به روي بشر گشوده شد.
شوروي سابق كه در بهره برداري از ماهواره هاي تصويربرداري بصورت آنالوگ سابقه ديرينه‌اي داشت با پرتاب سري ماهواره‌هاي كاسموس در پي تصويربرداري بصورت رقومي برآمد و بدين ترتيب بطور اعجاب انگيزي صحنه رقابت براي ساير ملل فراهم شد.
فرانسه در سال 1986 اولين سري ماهواره هاي spot را با قدرت تفكيك 10 و 20 متر (درسه باند) و هندوستان سري ماهواره هاي IRS را در سال 1988، ژاپن سري ماهواره هاي MOS را در سال 1990، آژانس فضايي اروپا سري ماهواره هاي ERS را در سال 1991 و كانادا سري ماهواره هاي Radar-Sat را در سال 1995 در مدار زمين قرار دادند.
اكنون بسياري از كشورهاي جهان با درك اهميت دستيابي به تكنولوژي هاي فضايي جهت بهره برداري‌هاي صلح آميز از منابع زمين و حفظ امنيت ملي خود به طرق گوناگون اقدام نموده و به موفقيت هاي مهمي نيز دست يافته اند كه از اين ميان مي توان كره شمالي با پرتاب ماهواره KOM-SAT در سال 1998، مشاركت برزيل و چين جهت پرتاب ماهواره CBERS در سال 1996و مشاركت كشورهاي مختلف در طراحي، ساخت و پرتاب انواع ماهواره را نام برد.
حاصل پرتاب اين ماهواره ها، تهيه ميليونها تصوير از زمين بوده است كه در اختيار هزاران محقق و مؤسسه تحقيقاتي قرار گرفته و با پردازش و تعبير و تفسير آنها، اهميت و كاربردهاي علوم و تكنولوژي فضايي آشكارشده است. اين علوم قادر به پيش بيني بروز حوادث غيرمترقبه و هشدارهاي لازم، آشكارسازي فعاليت هاي مخاطره آميز زيست‌محيطي و كاهش اثرات ناشي از آنها، مديريت فرسايش ساحلي، پيش بيني فصلي و سالانه آب و هوا و بررسي اثر آنها بر كشاورزي، خشكسالي و پيشروي كوير، برنامه ريزي و مديريت منابع طبيعي نظير معادن، جنگل، مراتع، ماهيگيري، وحوش و حوادث مخاطره آميز، مديريت آب آشاميدني، آشكارسازي آلودگي آب و جلوگيري از امراض، تهيه انواع نقشه هاي موضوعي و كارتوگرافي در مقياس هاي گوناگون مي باشند.


تصوير فوق بطور شماتيك فرآيند كلي و عناصر مؤثر در سنجش از دور الكترومغناطيسي منابع زمين را نشان مي دهد. دو فرآيند مبنايي، شامل اخذ داده و تجزيه و تحليل آنهاست.
A - منبع انرژي
B - انتشار انرژي از ميان جو
C - فعل و انفعالات انرژي بر اثر برخورد با عوارض سطحي زمين
D - سنجنده هاي هوايي و يا فضايي
E - انتقال اطلاعات كسب شده
F - دريافت اطلاعات اوليه و توليد داده بصورت رقومي و يا تصويري
G - فرآيند تجزيه و تحليل داده، شامل بررسي و تعبير و تفسير داده ها با بكارگيري وسايل مختلف ديداري و كامپيوتري به منظور آناليز داده هاي حاصل از سنجنده.
تجزيه و تحليل كننده (user) با كمك داده هايي كه توسط سنجنده جمع آوري شده اطلاعات مربوط به نوع، ميزان، موقعيت و شرايط منابع مختلف زمين را استخراج مي نمايد، سپس اين اطلاعات( بصورت نقشه ها، جداول چاپي يا فايل‌هاي كامپيوتري) با لايه هاي ديگر اطلاعات در يك سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS) ادغام و براي مصرف كاربران آماده مي‌شود.

طبق تعريف دانشنامه فضايي ايران سنجش از دور عبارت است از تشخیص و جمع‌آوری داده از فاصله دور. این تعریف محدوده بسیار وسیعی دارد اما آنچه که امروزه به عنوان سنجش از دور از آن یاد می‌شود، داده‌هایی هستند که از طریق انواع وسایل پرنده از اشیاء، پدیده‌ها و عوارض، ثبت و ارسال شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. لذا با این مفهوم، سنجش از دور با اختراع هواپیما متولد شد و دستیابی بشر به فضا نیز این علم را دچار یک جهش بسیار بزرگ کرد. انقلاب دیجیتال و تحول در افزایش کارآیی انواع سنجنده‌ها نیز جهش بزرگ دیگری بود که در دو دهه اخیر این حوزه را متحول کرد. امروزه سنجش از دور با صنعت فضایی گره خورده است.

طرح های توسعه شهری با توجه به قالب کلی که برای روند رشد در نظر گرفته می شود، تعریف می شوند. برای این کار 3 ابزار مهم و اساسی وجود دارد:

1. نقشه منطقه بندی و استفاده از فضاها برای تعیین قطعات اراضی در نواحی شهرک های ساخته شده

2. نقشه ساختار جاده ها بمنظور راهنمایی در مورد زیرسازی جاده های شهرک ها

3. مقررات کنترل شهرک سازی که چگونگی ساختمان سازی در شهرک های ساخته شده را تعیین می کند.

جی آی اس (GIS) یک سیستم الکترونیک برای کسب اطلاعات جغرافیایی است.جی آی اس سیستمی است که با بهره‌گیری از آن، کلیه اطلاعات جمع‌آوری شده به صورت لایه لایه تهیه شده و پس از تفیک و کنترل داده‌ها کلیه اطلاعات توصیفی و مکانی مورد نیاز وارد سیستم می‌شود. بدین وسیله علاوه بر دسترسی صحیح و سریع به داده‌های موردنیاز در یک حجم وسیع، امکان ارائه و به تصویرکشیدن اطلاعات مکانی و موضوعی در قالب نقشه، جدول و نمودار، ویرایش و بهنگام نمودن داده‌ها ونیز امکان استفاده از داده‌های موجود در جهت اهداف مختلف و براساس نیازهای گوناگون کاربران فراهم می‌گردد. همچنین زمینه‌ای برای شناساندن و معرفی قابلیت‌ها و پتانسیل‌های متعدد و در عین حال، تشخیص خلأ‌های مطالعاتی مناطق مختلف جغرافیایی ایجاد خواهد شد. جی‌آی‌اس یک سیستم اطلاعاتی است که پردازش آن بر روی اطلاعات مکان مرجع یا اطلاعات جغرافیایی است و به کسب اطلاعات در رابطه با پدیده‌هایی می‌پردازد که به‌نحوی با موقعیت مکانی در ارتباط‌اند.

• - گردآوري و بررسي اطلاعات،آمار، نقشه ها ، تصاوير ماهواره اي و هوايي مورد نياز ،
• بررسي کليه مطالعات انجام شده مشابه در داخل کشورو در کشورهاي پيشرفته و در حال پيشرفت بر اساس منطقه مورد نظر و سازمان هاي معتبر نظير EPA ، USGS و SSSA
• جمع آوري آمار و اطلاعات مراکز جمعيتي شامل: موقعيت مکاني و مشخصات عمومي، جمعيت، تاسيسات زيربنايي، ميزان مصرف آب، حجم فاضلاب و پسماند توليدي، محل دفن پسماندها يا دورريزي و رواناب شهري، گرد و غبار  و معرفي نوع آلاينده هاي شاخص جهت اندازه گيري
• جمع آوري آمار و اطلاعات مراکز صنعتي، توليدي و خدماتي شامل: موقعيت مکاني، مشخصات کلي واحد، حجم فاضلاب و پسماند توليدي، محل دفن پسماندها يا دورريزي، محلهاي ذخيره، توزيع و پخش فراورده هاي نفتي، صنايع وابسته به کشاورزي، گرد و غبار و معرفي نوع آلاينده هاي شاخص جهت اندازه گيري
• توليد لايه هاي اطلاعاتي توپوگرافي،    راه، آبراهه، روستا، زمين شناسي، گسل، کاربري و پوشش اراضي، شيب، جهت شيب، طبقات ارتفاعي و چاپ به صورت نقشه هاي کاربردي .

با در نظر گرفتن شرايط موجود شهر نشيني در ايران كه نتيجه 5دوره مهاجرت مشخص(قبل و بعد از انقلاب)ونيز چند دوره مشخص نگرش به شهر و شهرسازي در كشور مي باشد. مقاله حاضر را در جهت ايجاد نگرشي نو كه در دهه اخير ايجاد شده و نيز راهكارهاي مربوطه كه امروزه در فرايند شهرسازي در ايرانبه كار گرفته مي شود گرد آوري گرديده است.در اين نوشتار پس از بررسي تاريخچه شهر و شهرنشيني در ايران و جهان و نيز مطالبي در باب GISبه دو مورد استفاده از نرم افزار در طرحهاي توسعه شهري اشاره شده و بعد از آن به روند كار مهندسين مشاور شارستان در به كار گيري نرم افزار در طرح بازنگري طرح تفصيلي منطقه 4 اصفهان اشاره مختصري گرديده است.

RS & GIS in Education

مقالات جی ای اس @ ار اس

برای اصلاعات بیشتر و دریافت مقالات با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.

09366046838